Fragment broszury „Anarchizm w obecnym ruchu społeczno-politycznym w Rosji” Ludwika Kulczyckiego – socjologa; przywódcy partii III Proletariat, aktywnej w czasie Rewolucji 1905 roku.

Broszura jest polemiką z dominującymi prądami anarchistycznymi z pozycji socjalistycznych. Cytowany fragment mówi o początkach agitacji anarchistycznej w Białymstoku i działalności terrorystycznej w przededniu Rewolucji:

Punktem, gdzie działalność anarchistyczna rozpoczęła się w państwie rosyjskim po raz pierwszy, gdzie i dziś przejawia się najsilniej jest Białystok.

W końcu 1902 i w początkach 1903 roku kilku anarchistów rozpoczęło tam pracę propagatorską […] Anarchiści zakładali kółka agitacyjne zarówno wśród robotników, jak i inteligencji […] Po dwóch, trzech miesiącach propagandy grupa anarchistyczna w Białymstoku liczyła już ok. 70 członków. Zaczęła też urządzać wielkie, jak na owe czasy, zebrania, liczące 700 i więcej uczestników […]

W roku 1904, szczególniej przed 1 maja, zebrania anarchistyczne były bardzo liczne w Białymstoku, i robotnicy, będący pod wpływem partii socjalistycznych, uczęszczali na nie wbrew zakazom swoich organizacji. Zapotrzebowanie na literaturę anarchistyczną wzrastało szybko. Zwolennicy nowego kierunku rekrutowali się przeważnie z pośród ludności żydowskiej, szczególniej z początku.

W drugiej połowie 1904 roku anarchiści w Białymstoku wykonali pierwsze zamachy terrorystyczne; bezpośrednim ich wykonawcą był robotnik Nosim Farber. Dnia 29 sierpnia zabity został przezeń właściciel fabryki tkackiej Abraham Kahan za eksploatowanie robotników i organizowanie przeciwko nim fabrykantów. Sprawca zamachu nie został ujęty. Szóstego października rzucił on bombę do jednego z cyrkułów w mieście, za znęcanie się policji nad aresztowanymi; skutkiem tego wybuchu policjanci zostali ciężko ranni, oprócz tego doznały lekkich uszkodzeń dwie osoby z publiczności.

Źródło: Ludwik Kulczycki, Anarchizm w obecnym ruchu społeczno-politycznym w Rosji, Warszawa 1907, s. 23-26.