Polski Związek Ludowy a Edward Abramowski
W 1904 r., tuż przed wybuchem Rewolucji, powstaje postępowa organizacja chłopska – Polski Związek Ludowy. Działalność PZL inspirowana jest między innymi myślą socjalisty Edwarda Abramowskiego, teoretyka spółdzielczości:
„Istotny wpływ na ideologię Polskiego Związku Ludowego wywierał Edward Abramowski. Działacze PZL wydali w kwietniu 1905 r. popularną wówczas jego pracę pt. Zmowa powszechna przeciwko rządowi.
Przywódcy PZL przejawiali zainteresowanie rozwojem walk narodowowyzwoleńczych na wsi, popularyzując podstawowe hasło broszury Abramowskiego – język polski w sądzie, gminie i wszędzie na ziemi polskiej.
Redakcja Głosu Gromadzkiego [organu prasowego PZL], wzywając chłopów do walki na terenie gminy traktowała tę akcję szeroko, nie tylko jako środek walki o język polski, lecz jako punkt wyjścia do zdecydowanego bojkotu władz carskich. Chodziło jej przede wszystkim o wywalczenie pełnego samorządu gminnego.”
Źródło: Zenon Kmiecik, „Periodyki ludowe”, w: „Prasa polska w rewolucji 1905-1907”.
