Artykuły, Popularne

Mikołaj II i dwa Petersburgi

2015-01-21

Końcówka 1904 roku w Rosji: od wielu miesięcy trwa wojna rosyjsko-japońska; wśród biednych i sponiewieranych narasta nastrój buntu. Car Mikołaj II nie ma najmniejszego pojęcia o sytuacji w kraju:

W prywatnym życiu Mikołaj II lubił kreować się na pospolitego Rosjanina, zakładając na siebie chłopski kaftan, spożywając tradycyjny barszcz i zajmując raczej skromniejsze pokoje spośród wielu innych szykownych, znajdujących się wewnątrz przepastnych pałaców. Nie zmienia to faktu, że rosyjski władca kompletnie nie rozumiał sytuacji większości swoich poddanych.

Za strzelistymi złocistymi kopułami, wytwornymi rezydencjami oraz luksusowymi budowlanymi kompleksami rządowymi i wojskowymi, które zdominowały granitowe nabrzeże Newy, krył się zupełnie inny Petersburg, podobny do jakże wielu rosyjskich miast. To tam robotnicy musieli brnąć przez brudny śnieg do pracy w fabrykach, gdzie przełożeni traktowali ich jak niewolników, a czternastogodzinny dzień roboczy zapewniał bardzo mizerny dochód. Pracownicy zakładów mieszkali w pozbawionych okien barakach, często po jedenastu na każde pomieszczenie, w którym drewniane ławki służyły za miejsce do spania, łachmany za poduszkę pod głowę, a ściany pokrywała sadza z zasilanych naftą lamp. Zwykli ludzie marzyli o lepszej płacy i godnych warunkach życia, a wręcz dojrzeli już do tego, by uciekając się do protestu, upomnieć się o swoje prawa.

Źródło: Czerwony bunt. Jedenaście tragicznych dni na pokładzie pancernika „Potiomkin”, Kraków 2010, s. 25-26.

Beinecke: Russian Graphic Art and the Revolution of 1905Źródło: Beinecke.