Artykuły, Popularne

Wiktor Alter – Uczestnik strajku szkolnego

2014-04-19

Wiktor Alter (7 II 1890 – 17 II 1943) był jednym z przywódców i teoretyków żydowskiej socjalistycznej partii Bund. Należał do Centralnego Komitetu partii od 1917 roku. Był jedną z ważniejszych postaci ruchu socjalistycznej międzywojnia.

Alter uczestniczył w strajku szkolnym w czasie Rewolucji 1905 roku – walczył o szkołę demokratyczną, przeciwko rusyfikacji, o równe prawa uczniów wszystkich wyznań. Był członkiem komitetu strajkowego w nieistniejącym już gimnazjum Wojciecha Górskiego. Został aresztowany i wydalony z gimnazjum z wilczym biletem. Wyjechał do Belgii, gdzie ukończył studia inżynierskie. W 1912 roku powrócił do Królestwa Polskiego, by prowadzić działalność z ramienia Bundu. Został aresztowany i zesłany na Syberię, skąd zbiegł.

W II RP zasiadał w warszawskiej Radzie Miasta; należał do Komisji Centralnej Związków Zawodowych w klasowym Związku Stowarzyszeń Zawodowych. Wielokrotnie reprezentował polskie związki w Międzynarodowej Federacji Związków Zawodowych, tzw. Międzynarodówce Amsterdamskiej. W kwietniu 1937 roku wybrał się do ogarniętej wojną domową Hiszpanii, by odwiedzić towarzyszy z Bundu, walczących w Brygadach Międzynarodowych.

W 1941 roku, wraz z Henrykiem Ehrlichem, innym przywódcą Bundu, został aresztowany i zamordowany przez NKWD. O ich uwolnienie apelowali m. in. Eleanor Roosevelt i Albert Einstein.

Źródła:

  • S. Lewin, Żydowska młodzież w strajku szkolnym 1905 r., Warszawa 1996, s. 37,
  • The case of Henryk Erlich and Wiktor Alter, Londyn 1943,
  • Wirtualny Sztetl.
Źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe.
Apel do ZSRR o uwolnienie bundowców Wiktora Altera i Henryka Ehrlicha.Pod apelem podpisał się m.in. Albert Einstein.
Wojna domowa w Hiszpanii. Wiktor Alter odwiedził batalion im. Dąbrowskiego, kwiecień 1937 r.

 

Wojna domowa w Hiszpanii. Wiktor Alter odwiedził batalion im. Dąbrowskiego, kwiecień 1937 r.
Stoi piąty od lewej, przy człowieku z fajką.
Źródło: S. Ajzner, Madryt-Saragossa, Warszawa 1961.